Zagwarantowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy to podstawowy obowiązek pracodawcy. Równie ważne co zapewnienie odzieży ochronnej, czy szkoleń stanowiskowych i szkoleń BHP jest stworzenie odpowiednich warunków klimatycznych w miejscu pracy.
Zachowanie odpowiednich parametrów powietrza jest konieczne do prawidłowego przebiegu procesów fizjologicznych i psychologicznych. Komfort cieplny stwarza pracownikowi odpowiednie warunki w zakresie wymiany ciepła i umożliwia długotrwałe wykonywanie pracy. Jest warunkiem normalnego funkcjonowania organizmu człowieka i jego sprawności psychofizycznej.
Czynniki kształtujące poczucie komfortu cieplnego to:
- Temperatura powietrza
- Prędkość powietrza
- Wilgotność względna powietrza
- Temperatura promieniowania powierzchni
- Rozkład temperatur w pomieszczeniu
Optymalna wysokość temperatury w pomieszczeniu zależy od intensywności wykonywanej pracy. Przyjmuje się jednak, że temperatura do 25oC jest odczuwana jako przyjemna i pracownicy mają w niej pełną zdolność do pracy. Gdy temperatura w miejscu pracy przekracza 25oC zaczyna pojawiać się niezadowolenie, następuje brak skupienia i zmniejszenie zdolności do pracy umysłowej. W temperaturze powyżej 28oC zauważa się wzrost błędów przy pracy oraz pogorszenie sprawności wykonywania pracy wymagającej zręczności. W temperaturze przekraczającej 30oC pojawiają się zaburzenia fizjologiczne. Występuje zmniejszenie zdolności do wykonywania pracy ciężkiej. Pojawiają się zaburzenia gospodarki wodnej oraz silne zmęczenie. Zwiększa się obciążenie pracy serca i układu krążenia. 35oC to graniczna wartość tolerowanej temperatury podczas pracy ciągłej.
Wysokie temperatury mają negatywny wpływ na organizm człowieka. Mogą prowadzić do porażenia słonecznego, skurczów i udaru cieplnego, zakłócają pracę układu oddechowego, krążenia i pokarmowego. Gdy temperatura powietrza jest za wysoka zdarzają się zasłabnięcia, omdlenia, dekoncentracja uwagi, co prowadzi do wypadków. W badaniach wykazano ścisły związek między wskaźnikiem ciężkości wypadków a wysoką temperaturą przy pracy.
Obniżona temperatura z kolei może prowadzić do chorób górnych dróg oddechowych, zapalenia płuc czy chorób reumatycznych.
Przebywanie w zanieczyszczonym, zapylonym środowisku też negatywnie odbija się na zdrowiu i bezpieczeństwie pracowników. Zanieczyszczone gazami, pyłami, dymami czy drobnoustrojami powietrze też wpływa negatywnie na przebieg procesów fizjologicznych u pracowników. Może nawet wywołać poważne choroby. Wykonywanie pracy w zanieczyszczonym środowisku może spowodować spadek wydolności pracownika, a w konsekwencji prowadzić do jego degradacji zawodowej i utraty zdrowia z wszystkimi negatywnymi skutkami dla pracodawcy i samego pracownika.
Zatem ważne jest zapewnienie komfortu cieplnego oraz odpowiedniego przewietrzania, ale bez przeciągów czy zastojów powietrza w hali.
W czasach pandemii odpowiednia wymiana i dostarczanie świeżego powietrza staje się jeszcze bardziej kluczowa. W ostatnim czasie głównym zaleceniem Światowej Organizacji Zdrowia WHO dotyczącym systemów wentylacji jest zapewnienie dostawy jak największej ilości świeżego powietrza do pomieszczeń przebywania ludzi, w taki sposób aby prowadzić do maksymalnego rozrzedzenia lub całkowitej eliminacji wirusów znajdujących się w powietrzu.
Złe warunki klimatyczne powodują zmęczenie i zmniejszenie sprawności organizmu pracowników. W konsekwencji zmęczenia ludzie stają się bardziej nieuważni i zachowują się mniej bezpiecznie. Warto zatem inwestować w systemy wydajnej wentylacji, która zapewnia komfortowe i bezpieczne warunki pracy.
Autor:
mgr inż. Marcin Pielaszek
Product Manager adiabatic cooling w Colt International Sp. z o.o.
Literatura:
- Gembalska-Kwiecień A. Prawidłowe kształtowanie środowiska pracy jako jeden z elementów podnoszenia bezpieczeństwa pracy. Systemy wspomagania w Inżynierii Produkcji. Politechnika Śląska, Zabrze 2013.
- https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-ventilation-and-air-conditioning-in-public-spaces-and-buildings
Artykuł ukazał się w czasopiśmie "Służby Utrzymania Ruchu" nr 6(86)/2020.
