Kontrola parametrów emulgującej cieczy obróbczej – niezbędny krok do pełnego sukcesu

Utrzymanie ruchu

Produkty z zakresu cieczy obróbczych, stosowanych jako środki smarująco-chłodzące, w zależności od tego, czy zaliczane są do gamy cieczy emulgujących, czy olejów nieemulgujących, charakteryzują się całkowicie odmiennym składem, sposobem wytwarzania, jak również zakresem prac serwisowych podczas eksploatacji.

Ze względu na różnorodność rodzajów obróbki, zmienność parametrów procesu oraz szeroki zakres obrabianych metali  i ich stopów dobór oleju do konkretnego procesu wymaga indywidualnego podejścia, a także w większości przypadków testów polowych na danym stanowisku obróbczym. Klienci oczekują od dostawcy kompleksowego podejścia, począwszy od pomocy we wdrażaniu produktu, jego okresowej kontroli oraz wsparcia technicznego pracowników. 
W przypadku doboru do procesu cieczy emulgującej szczególnie istotnym aspektem jest systematyczna kontrola pracującej emulsji. Utrzymywanie chłodziwa w optymalnym stanie oraz stosowanie świeżych dolewek emulsji pozwala, w zależności od procesu, użytkować daną ciecz chłodzącą nawet przez dwa lata. 
Podstawowymi badaniami, które należy wykonywać najlepiej codziennie, a minimalnie 2–3 razy w tygodniu, są stężenie emulsji i wartość pH. Prace te mogą wykonywać odpowiednio przeszkoleni pracownicy danej firmy, używając do tego przenośnych refraktometrów i pH-metrów. Na podstawie wyników badań są w stanie określić, jakie czynności wykonać, by ciecz chłodząca utrzymywała wymagane parametry. 
Stężenie jest najważniejszym parametrem emulsji podczas eksploatacji. Determinuje odpowiedni i bezpieczny poziom wszystkich składników, w tym: środków antykorozyjnych, smarnościowych, antypiennych oraz zabezpieczających przed rozwojem mikroorganizmów. Jeżeli stężenie będzie za niskie, to równocześnie poziom wspomnianych dodatków uszlachetniających będzie niewystarczający do poprawnego przebiegu procesu produkcyjnego. Jednakże za wysokie stężenie prowadzi do zmniejszenia właściwości chłodzących emulsji, problemów z powstawaniem osadów, pienieniem, jak również może być przyczyną podrażnienia operatorów.

Drugim istotnym badaniem jest wartość pH emulsji, która jest wielkością indywidualną dla danej cieczy obróbczej, chociaż najczęściej mamy do czynienia z wartościami powyżej 8,0, w przypadku obróbki aluminium, i w zakresie 9,0–9,5, w przypadku operacji na żeliwie czy stali. Wiążę się to z faktem, że poniżej tej wartości pojawiają się dogodne warunki do rozwoju bakterii, grzybów i pleśni, a temperatura cieczy chłodzącej w układzie i zawarte w niej zanieczyszczenia dodatkowo potęgują ten proces.
W efekcie możemy spotkać się z sytuacją, gdzie zakres stężenia pozornie będzie prawidłowy, natomiast niski poziom pH da nam informację o skażeniu emulsji i konieczności zadziałania dodatkami serwisowymi, w tym środkami biobójczymi. 
Brak reakcji spowoduje dalszą degradację cieczy obróbczej i pojawienie się szeregu negatywnych konsekwencji, w tym korozji obrabianych detali i elementów obrabiarki, spadek własności smarnych, nieprzyjemny zapach emulsji, problemy z pienieniem czy podrażnienia operatorów. Aby dokładnie określić poziom skażenia mikrobiologicznego emulsji, należy wykonać badania za pomocą specjalnych zestawów badawczych.
Poza wymienionymi podstawowymi badaniami należy regularnie wykonywać również inne analizy pozwalające na określenie całościowego stanu emulsji, a co za tym idzie –  ewentualnego podjęcia kroków prowadzących do utrzymania jej w dobrym stanie. Do takich analiz zaliczamy m.in. rezerwę alkaiczną, ocenę własności antykorozyjnych, twardość, zawartość oleju obcego czy poziom jonów chlorkowych i siarczanowych. Takie badania powinien oferować producent danego chłodziwa i świadczyć regularnie wsparcie techniczne w ramach serwisu olejowego.

Przypisy